به نقل از «ایسنا»

درس هایی از سیره رفتاری حضرت محمد(ص)

تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۳۴۵۴۹

یک کارشناس مسائل دینی با اشاره به سیره رفتاری پیامبر اکرم اسلام(ص) گفت: حضرت محمد(ص) در مردم‌داری، مراعات حال دیگران، گذشت و بردباری و تحمل به مثابه یک معلم درس‌آموز است که در هریک از این موارد با رفتار خود هم با اعضای خانواده و هم عموم جامعه آموزه‌های زیادی را آموزش می‌دهد.

حجت‌الاسلام یاسر حسنوند -کارشناس مسائل دینی- در گفت‌وگو با ایسنا، درباره سیره رفتاری پیامبر اکرم اسلام(ص) در قبال مردم گفت: اغلب گرفتاری‌های فردی و اجتماعی ما بر اثر عدم رعایت اخلاق اسلامی‌ است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از آن‌جا که انسان موجودی‌است اجتماعی، ناگزیر است با دیگران معاشرت داشته باشد و در ارتباط با دیگران باید قوانین و ضوابطی را رعایت کند. بنابراین خیلی از فضایل یا رذایل اخلاقی در معاشرت با دیگران در انسان تاثیر می‌گذارد و علت این اثرپذیری، الگوبرداری خودآگاه و یا ناخودآگاه انسان از دیگران است. 

وی ادامه داد: حضرت محمد(ص) در رفتار خود با مردم نکات زیادی را به همگان آموزش می‌داد و در اصل رفتار ایشان با هر فرد یا قشری اعم از خانواده یا عموم جامعه نکاتی را با خود به‌ همراه‌ دارد که باید به آنها دقت کرد. 

1. مردم‌داری

این کارشناس مسائل دینی اظهار کرد: آن‌چه پیامبر اکرم(ص) را به مردم نزدیک می‌ساخت و با ایشان احساس هم‌سانی می‌کردند، رفتار مردمی و اخلاق متواضعانه و دور از تکلّف حضرت بود. با آن‌که از نظر فکر، علم، عصمت، پاکی و فضایل روحی و معنوی، در سطح بالاتری از مردم قرار داشت و افراد عادی با افق معنویت و کمال وجودی ایشان فاصله‌های بسیار داشتند، اما نحوه‌ی معاشرت و برخورد ایشان با مردم بسیار ساده و بدون تکلف بود. هم در حرف زدن در سطح مردم سخن می‌گفت، هم در معاشرت با آنان، خود را در سطح آنان قرار می‌داد و در برخورد با مردم نیز بین غنی و فقیر تفاوتی قرار نمی‌داد.

حسنوند یادآور شد: در سیره رفتاری نبی اکرم(ص) نقل‌ شده است: «با تهیدستان هم‌نشین و با بینوایان هم‌غذا می‌شد».  

وی افزود: این مطلب بیانگر نهایت مردم‌داری نبی اکرم اسلام(ص) است و آن بزرگوار در مسیر هدایت مردم نه در مسائل معنوی و فکری و نه در مسائل مادی، هرگز خود را جدای از مردم نمی‌دیده و همواره خود را هم‌سطح شخص مقابل خود قرار می‌داده است.

2. مراعات حال دیگران

این کارشناس مسائل مذهبی بیان کرد: رسول خدا(ص) مظهر رأفت الهی‌ است‌ و در خصوص مومنان بسیار رئوف و رحیم بود، این رأفت و رحمت، پیوسته در رفتار و سیره حضرت آشکار بود و در همه حال مراعات وضعیت عموم مردم را داشت. این امر را می‌توان در امور عبادی مانند نماز، خطبه و سخنرانی هم ملاحظه کرد. 

حسنوند خاطرنشان کرد: امیر المومنین(ع) در این‌باره می‌فرمایند: «در عین‌ حال که نمازش را تمام و کامل می‌خواند، نمازش از همه سبک‌تر و خطبه‌اش از همه کوتاه‌تر بود و حرف‌های بیهوده و بی‌ثمر در سخنانش نبود».

وی ابراز کرد: روزی در نماز جماعت صدای‏ گریه‏ کودکی به گوش آن حضرت رسید، پس نماز را کوتاه و سبک به پایان رسانید (تا مادر طفل که در نماز بوده زودتر از نماز فارغ شود و به کودک خود بپردازد). حضرت محمد(ص) با آن‌که اغلب، نمازهای مغرب و عشاء را با فاصله می‌خواند، ولی گاهی در سفر، یا در شب‌های بارانی، یا زمانی‌ که کاری فوری داشت، بین دو نماز جمع می‌کرد. ایشان همیشه می‌فرمودند: «هر که رحم نکند، به او رحم نمی‌شود».

3. گذشت

این کارشناس مسائل دینی در ادامه تاکید کرد: این که انسان، از خطای دیگران در گذرد، عذر خواهی افراد را بپذیرد، کسی را بر لغزش‌هایش سرزنش و ملامت نکند، خواسته‌ی کسی را رد نکند، به سخن‌چینی و ذکر معایب دیگران گوش ندهد و اهل جود و کرم و بخشش باشد و... همه نشانه‌هایی از روح با عظمت و اخلاقی کریمانه و بزرگوارانه است و همه‌ی آن‌چه گفته شد، در رسول خدا(ص) جلوه‌گر بود و درباره‌ی آن‌ها احادیث متعددی نقل‌شده است. 

حسنوند اضافه کرد: در روایتی از امیر المومنین(ع) نقل شده است: «رسول خدا(ص) از همه‌ی مردم بخشنده‌تر و از همه‌ی مردم در معاشرت، بزرگوارتر بود». همچنین در حدیث دیگری می‌خوانیم: «عذرخواهی دیگران را، قبول می‌کرد».

وی ادامه داد: پیامبر اکرم(ص) هرگز بدی را با بدی پاسخ نمی‌داد، بلکه از بدهی‌های مردم در می‌گذشت و آنان را می‌بخشید. انس بن مالک نقل می‌کند که من هشت سال خدمت‌گزاری پیامبر خدا(ص) بودم و هرگز نشد که به من بفرماید که چرا چنین کردی و بر کار من عیب‌جویی یا ملامت و سرزنش کند، دوست داشت که دلی سرشار از صفا و محبت نسبت به یاران داشته باشد و از این‌که در حضور ایشان بدی‌ها و لغزش‌های دیگران را مطرح کنند، منع می‌کرد و می‌فرمودند: «هیچ کدام از شما، درباره‌ی یکی از اصحابم چیزی به من نگویید و به گوشم نرسانید چرا که دوست دارم هرگاه شما را می‌بینم، سینه و دلم نسبت به شما، سلیم و بی‌غل و غش باشد».

4. بردباری و تحمّل

این کارشناس مسائل دینی اظهار کرد: در مدیریت اجتماعی و اخلاق معاشرت، صبوری در برابر ناملایمات و حرف‌های خشن دیگران، از عوامل عمده‌ی موفقیت است؛ پیامبر اکرم(ص) این خصلت‌ را در اوج خود دارا بود. نقل شده است: روزی یک عرب بادیه‌نشین به سراغ حضرت آمد و به شدت ردای آن بزرگوار را کشید، تا آن‌جا که حاشیه‌ی ردا، گردن ایشان را زخم کرد، آن‌گاه به آن حضرت خطاب کرد که: «ای محمد[ص] از آن اموال خدا که در اختیار توست، به من بده! حضرت به او توجهی کرد، لبخندی زد و دستور داد که چیزی به او بدهند». انسان از این همه عظمت روح و صبر و تحمل؛ این صبوری، نسبت به غریبه‌ها که بیشتر بود شگفت‌زده می‌شود.

به گفته حسنوند، آنان که مقام معنوی و عظمت آن حضرت را نمی‌دانستند، در سخن گفتن، طلب کردن، برخورد کردن، گاهی گستاخانه و بی‌ادبانه رفتار می‌کردند، اما رفتار والا و حسن خلق و برخورد عالی پیامبر اکرم(ص) با آنان، آن‌ها را شیفته‌ی «مکارم اخلاق» خود می‌کرد.

وی در پایان گفت: امیرالمومنین(ع) در این باره نیز فرمودند: «پیامبر خدا(ص) در برابر جفا و تندی یک غریبه در حرف زدن و سوال کردن و درخواست‌هایش، آن‌قدر صبر و تحمل از خود نشان می‌داد که اصحاب، تصمیم می‌گرفتند آن غریبه را مواخذه کنند و نگذارند رسول خدا(ص) مورد آزار قرار گیرد».

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: عید مبعث حضرت محمد ص کافه خاطره سی وهشتمین جشنواره موسیقی فجر عید مبعث صبح جمعه با شما کافه خاطره سی وهشتمین جشنواره موسیقی فجر کارشناس مسائل دینی کارشناس مسائل پیامبر اکرم ص سیره رفتاری حضرت محمد ص رسول خدا ص

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۳۴۵۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

صبر و مهربانی از صفات الزامی برای پاسخگویان به مسائل شرعی است

به گزارش حوزه استان ها خبرگزاری تقریب، حجت الاسلام والمسلمین احمد مروی در دیدار مسئولان پاسخگویی مسائل شرعی در دفاتر نمایندگی ولی فقیه سراسر کشور و اعضای شورای فقهی آستان قدس رضوی که در حرم مطهر امام رضا(ع) انجام شد، ضمن تأکید بر اهمیت فقه و هدایتگری مردم، به نقل روایتی از بردباری و صبر حضرت فاطمه زهرا(س) در پاسخگویی به سؤالات شرعی پرداخت و اظهار کرد: کسانی که با کسب علم، دانش و حکمت برای هدایت بندگان خدا تلاش می‎کنند و نه تنها از پاسخگویی به سؤالات شرعی مردم خسته نمی‌شود بلکه با اشتیاق، صبر و خوشرویی به نیازهای علمی طالبان آگاهی و معرفت پاسخ می‌دهند، مورد لطف و رحمت خداوند هستند و از سوی پروردگار پاداشی غیرقابل وصف در انتظارشان است.

وی به برخورد با حوصله و مشفقانه با مردم در پاسخ به مسائل شرعی تأکید و اظهار کرد: بی‌حوصله‎گی در پاسخگویی به سؤالات شرعی از آفت‎هایی است که باید مراقب آن بود؛ ‎بی‌تفاوتی و بی‌حوصلگی در پاسخگویی به سؤالات، می‏تواند موجب تضعیف تدین مراجعه کننده ‎شود؛ مردم نحوه برخورد را به خاطر می‌سپارند و تجربیات شان را با دوستان، آشنایان و دیگران به منتقل می‎کنند؛ پس یک برخورد نامناسب کافی است تا نه تنها یک فرد، بلکه جمعی از اطرافیان او، تصویری ناصحیح در ذهن شان ثبت شود.

تولیت آستان قدس رضوی اضافه کرد: مراجعه مردم برای کسب آگاهی دینی نشان دهنده علاقه، اهتمام و حساسیت آن‎ها به احکام شرعی بوده و این مایه خرسندی است؛ لذا اگر گاهی مراجعه کننده کمی پرگویی و وسواس دارد و یا گاهی بر اطلاعات ناصحیح خود پافشاری دارد، باید با حوصله، مهربانی، تواضع و صمیمیت با او برخورد کرد.
اهمیت پاسخگویی دقیق و صحیح به سؤالات حجت الاسلام والمسلمین مروی فعالیت فقهی و پاسخگویی به سؤالات شرعی را یک توفیق الهی و مسئولیتی سنگین، دشوار و با اهمیت دانست و با تأکید به اهمیت پاسخگویی صحیح و دقیق به سؤالات دینی، ابراز کرد: امروز عصر ارتباطات است و پاسخ‎های شرعی در فضای مجازی منتشر می‎شود، گاهی ممکن است به دست دفاتر مراجع تقلید برسد، لذا اگر پاسخ سؤالی را نمی‎دانیم باید ابراز بی‎اطلاعی کرد و از سؤال کننده فرصتی برای تحقیق و پاسخ گرفت؛ اینگونه رفتارها نه تنها جایگاه علمی آن روحانی را تنزل نمی‎بخشد بلکه این اعتماد را در مردم ایجاد می‎کند که پاسخ‌ها دقیق و بر اساس تحقیق و مطالعه است و اگر پاسخ سؤالی را ندانند اعلام می ‎کنند.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت امر مسئله‌گویی و پاسخ به سؤالات اعتقادی، اخلاقی و فقهی مردم، نسبت به قداست کتاب توضیح المسائل تأکید و عنوان کرد: این کتاب ماحصل یک عمر تلاش یک عالم و فقیه است، بنابراین «توضیح المسائل» یک کتاب دارای قداست بوده که باید با وضو به سراغ آن رفت زیرا تمامش آموزه‌های اهل بیت(ع) پیرامون احکام الهی بوده و مسئله گویی نیز کاری بسیار مقدس و ارزشمند است.

تولیت آستان قدس رضوی همچنین نسبت به گسترش راه‌های پاسخگویی به احکام شرعی توصیه و عنوان کرد: پاسخگویی تلفنی و مراجعه مردم به دفاتر ائمه جمعه یکی از راه‌های پاسخگویی به مسائل شرعی مردم است، این راه‌ها باید افزایش یابد، به عنوان مثال خوب است در نمازهای جمعه، میزهایی برای پاسخگویی به سؤالات شرعی گذاشته شود؛ این خود تبلیغ و ترویجی برای مردم است که به دنبال احکام شرعی خود باشند و پیام اهمیت مسائل شرعی را برای جامعه دارد؛ همچنین بهانه‌ای خوب برای تقویت ارتباط روحانیت با اقشار مختلف جامعه است.

وی گفت: پیامبر(ص) به هیئتی که به سرپرستی حضرت علی(ع) به یمن برای ارشاد و تبلیغ اعزام کردند، فرمودند اگر حتی يک نفر بدست شما ارشاد و هدايت شود براي شما بهتر است از هر آنچه که خورشيد بر آن مي‎تابد و این نشان دهنده اهمیت و ارزشمندی هدایت مردم است.
توصیه آیت الله بهجت در خصوص اهمیت فعالیت علمی حجت الاسلام والمسلمین مروی در بخش دیگری از سخنان خود با نقل خاطره‎ای به توصیه‌های بزرگان به رهبر معظم انقلاب در خصوص فعالیت علمی اشاره و تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب پس از آنکه مبحث «جهاد» را طی چند سال در دروس خارج فقه به طور کامل بیان فرمودند؛ به جهت مشغلات، تدریس را مجدد شروع نفرمودند؛ سال‌ها پیش در عید نوروز که رهبر معظم در مشهد مشرف بودند بزرگواری از اولیاء الله به نام مرحوم آقای درافشان از ایشان درخواست کردند مجدد درس را آغاز بفرمایند، رهبر معظم انقلاب فرمودند آیت الله بهجت نیز پیغام فرستادند که درس را مجدد آغاز کنید و اینگونه شد که مقام معظم رهبری مجدد تدریس را آغاز کردند.

وی در ادامه به تأکیدات آیت الله بهجت نسبت به فعالیت فقهی طلاب و روحانیون اشاره و اظهار کرد: آیت الله بهجت نسبت به فعالیت فقهی تأکید داشتند و در دیداری به بنده نسبت به فعالیت فقهی توصیه کردند و ‌فرمودند «اشتغال فقهی نورانیت و برکت می‌آورد.» همچنین یکی از دوستان که با این مرجع بزرگوار مراوده داشتند از ایشان درخواست ذکری برای صفای باطن کرده بودند که ایشان در پاسخ فرمودند: «بحث و کار فقهی داشته باشید.»

انتهای پیام/